Nationaal Rampenfonds

Werkwijze

Beleidsplan 2015

De stichting heeft ten doel door het bijeenbrengen van gelden en goederen, bij te (doen) dragen aan leniging van de noden, ontstaan door rampen, die de bevolking van enig deel van het Koninkrijk der Nederlanden treffen en die van zodanige aard en omvang zijn, dat zij, naar het oordeel van het bestuur, als nationale rampen moeten worden beschouwd. Uitgezonderd hiervan zijn noden, ontstaan door oorlog, oorlogsomstandigheden of molest. Terrorisme is nadrukkelijk niet opgenomen als uitzondering. Zij tracht dit doel te bereiken door het verstrekken van bijdragen aan rechtspersonen (waaronder maatschappelijke organisaties) die daartoe vanwege hun doelstelling en activiteiten, organisatie en kwaliteit naar het oordeel van de door het algemeen bestuur ingestelde beoordelingscommissie in staat worden geacht.

Primaire en doorlopende activiteit is het beheer van het bestaande vermogen. Het doel is om minimaal het koopkrachtverlies te compenseren. Daartoe wordt het beleggingsbeleid gevolgd dat de volgende uitgangspunten kent: low risk, maatschappelijk verantwoord, met spreiding over vastrentende en zakelijke waarden, liquiditeiten of deposito’s. Vanwege de doelstelling van het fonds wordt het vermogen belegd in liquide beleggingen (binnen vijf dagen op te nemen).

In een vorige beleidsperiode heeft het NRF onderzoek gedaan naar positie, functie en rol in het huidige maatschappelijke speelveld dat ziet op de bestrijding van negatieve gevolgen van rampen voor (delen van) de bevolking. Dit heeft geleid tot herziening van de werkwijze: in geval van een ramp zal het NRF uitsluitend nog fondsen werven en deze ter beschikking stellen aan organisaties die de hulp verlenen. Dat kunnen geïnstitutionaliseerde organisaties zijn, maar ook burgerinitiatieven, mits zij rechtspersoonlijkheid bezitten en een betrouwbare staat van dienst en/of werkwijze kunnen aantonen. De statuten en de bestuursstructuur zijn hierop in 2015 aangepast.

2015: Implementatie nieuwe structuur

In 2015 is op grond van de herziene statuten een nieuwe bestuursstructuur ingevoerd: een algemeen bestuur dat bestaat uit afgevaardigden van organisaties met een breed maatschappelijk draagvlak ter zake van hun (rampen)hulpactiviteiten aangevuld met een driekoppig onafhankelijk dagelijks bestuur. Binnen de nieuwe structuur beoordeelt een onafhankelijke deskundige beoordelingscommissie in geval van een ramp aanvragen voor gelden en brengt daarover advies uit aan het algemeen bestuur.

2017-2020: Ramp Irma

Met de nieuwe structuur is voor de eerste keer ervaring opgedaan na de orkaan Irma in het Caribisch deel van het Koninkrijk (Bovenwindse eilanden). Na deze ramp heeft het Rode Kruis op grote schaal noodhulp verleend. De Nederlandse overheid heeft een grootschalig wederopbouwprogramma geïnitieerd waarbij de Wereldbank een belangrijke uitvoerende rol vervult. Het algemeen bestuur van het NRF was van mening dat op het terrein van sociale wederopbouw een rol voor het fonds kon zijn weggelegd, met name op terreinen waar het particulier initiatief grote schade heeft ondervonden en van overheidswege slecht beperkte steun te verwachten was. Het bestuur besloot voor kleinschalige projecten een bedrag van twee miljoen euro ter beschikking te stellen. Binnen de nieuwe bestuurlijke constellatie is een beoordelingscommissie ingesteld die een aanvraagprocedure heeft geopend en alle ingediende aanvragen zorgvuldig heeft beoordeeld. Voor ongeveer dertig projecten heeft het bestuur ingevolge het advies van de beoordelingscommissie middelen toegewezen. In de uitvoeringsfase heeft het bestuur een programmaleider aangesteld die voortdurende contact met de beneficiënten heeft onderhouden. Het bestuur, in het bijzonder het dagelijks bestuur, heeft voortdurend vinger aan de pols gehouden, met name ook wat betreft de nakoming van de financiële randvoorwaarden. In 2021 is het project afgerond met een eindrapport dat binnenkort op deze website zal worden gepubliceerd.

De ervaringen met het project Irma worden benut bij de ontwikkeling van activiteiten in de komende jaren. Het fonds zal zich blijven richten op noden waarvoor elders geen of minder dekking gevonden kan worden. 

2021: Statutenwijziging - terugtreden deelnemers

Na het uittreden van het Nederlandse Rode Kruis als deelnemende organisatie hebben, als vermeld, de overige deelnemers in goed overleg besloten om in 2021 ook terug te treden uit het bestuur van het NRF. In 2020 is het Dagelijks Bestuur gemandateerd om stappen te zetten die zouden leiden tot een aanpassing van de statuten in 2021, waardoor er geen sprake meer zal zijn van deelnemende organisaties. In juni 2021 zijn de (als geheel) gewijzigde statuten van het NRF unaniem door het Algemeen Bestuur aanvaard en in werking getreden. Het bestuur in nieuwe samenstelling zal de koers voor de jaren twintig verder invullen.